Saturday 19 January 2013

“အဲလ္ဒီ(ALDI)” ကုန္ပေဒသာဆုိင္လုပ္ငန္းျဖင့္ ခ်မ္းသာခဲ့ေသာ ကမၻာေက်ာ္ ညီအကုိႏွစ္ဦး

ကားလ္(Karl) ႏွင့္ သူ႕ညီ သီအုိ(Theo) တုိ႕ကုိ ဂ်ာမန္ႏုိင္ငံ အေနာက္ပုိင္း
အီဆန္(Essen) ျမိဳ႕မွာ မုိင္းလုပ္ငန္းတစ္ခုက အလုပ္သမားျဖစ္သူ ဖခင္ႏွင့္
ကုန္ေျခာက္ဆုိင္ ခပ္ေသးေသးကုိ ဖြင့္လွစ္ေရာင္းခ်တဲ့မိခင္ျဖစ္သူတုိ႕ကေန
ပထမ ကမၻာစစ္ျပီးကာစ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္နဲ႕ ၁၉၂၂ ခုႏွစ္တုိ႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္။

သူတုိ႕ညီအကုိ နွစ္ဦးစလုံး၏ အမည္ အျပည္အစုံမ်ားက Karl Albrecht ႏွင့္
Theo Albrecht တုိ႕ျဖစ္ျပီး သူတုိ႕နာမည္မ်ားရဲ႕ ေနာက္ပုိင္း စကားလုံးျဖစ္တဲ့
“အဲလ္ဗီခ်္” (Albrecht) ဆုိေသာ အမည္ဟာ သူတုိ႕မ်ဳိးရုိး အစဥ္အဆက္
ယူေဆာင္ထားတဲ့ မိသားစုအမည္ (surname) ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႕ညီအကုိ
ႏွစ္ဦးကုိ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သူမ်ားျဖစ္လာေအာင္ တြန္းပုိခဲ့တဲ့ “အဲလ္ဒီ”(ALDI)
ဆုိတဲ့ အမည္ဟာ Albrecht-Diskount ဆုိတဲ့ “အဲလ္ဗီခ်္ သက္သာဆုိင္”
ဆုိတဲ့ ဂ်ာမန္စကားလုံးထဲက ပထမစာလုံး Albrecht ကေန ေအ “A”ႏွင့္
အယ္လ္ “L”၊ ဒုတိယ စာလုံး Diskount ကေန ဒီ “D”ႏွင့္ အုိင္ “I”တုိ႕ကုိ
ယူျပီး A+L+D+I = ALDI ဆုိတဲ့ အမည္ကုိ ေမြးဖြားခဲ့တာပါ။

အကုိျဖစ္သူ ကားလ္ (Karl Albrecht) ဟာ ယေန႕တုိင္ သက္ရွိထင္ရွား
ရွိျပီး အသက္အားျဖင့္ ၉၂ ႏွစ္ ရွိပါျပီ။ ညီျဖစ္သူ သီအုိ (Theo Albrecht)
ကေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လက အသက္ ၈၈ နွစ္အရြယ္ျဖင့္
ကြယ္လြန္သြားပါျပီ။ ညီျဖစ္သူ သီအုိဟာ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္က ၁၇ ရက္ၾကာ
ျပန္ေပးဆြဲခံရလုိ႕ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂ သန္း ေပးေခ်ျပီး လူဆုိးေတြ
လက္က လြတ္ေျမာက္ခဲ့ရသူပါ။ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ အဲဒီ အျဖစ္အပ်က္ေနာက္ပုိင္း
မွာ သူတုိ႕ ညီအကုိ ႏွစ္ဦးဟာ သူတုိ႕ရဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေရးပုိင္ဆုိင္ရာ အခ်က္အလက္
ေတြ သတင္းနဲ႕ မီဒီယာေတြ၊ လူအမ်ားစု သိျမင္ႏုိင္တဲ့ ရွဳေထာင့္ေတြေပၚမွာ
ထင္ထင္ေပၚေပၚ ေဖၚျပေလ့ မရွိေအာင္ ေနေလ့ရွိပါတယ္။

ညီျဖစ္သူ သီအုိဟာ အေမရိကန္ အေျခစုိက္ ကမၻာေက်ာ္ TRADER JOE’S
ကုမၼဏီၾကီး၏ တစ္ဦးတည္းေသာ ပုိင္ရွင္လည္း ျဖစ္ခဲ့ဘူးပါတယ္။

အကုိျဖစ္သူ ကားလ္ ဟာ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဂ်ာမန္ အာဏာရွင္
အေဒါ့ဟစ္တလာရဲ႕ နာဇီပါတီမွာ ပါတီ၀င္ျဖစ္ခဲ့ဘူးပါတယ္။ ၁၉၃၅ ခုႏွစ္
ကေန ၁၉၄၅ ခုႏွစ္အထိ စစ္မွဳထမ္းခဲ့ပါတယ္။ စစ္အျပီး အလုပ္လက္မဲ့
ျဖစ္ေနတဲ့ သူတုိ႕ ညီအကုိဟာ မိခင္ျဖစ္သူရဲ႕ ကုန္ေျခာက္ဆုိင္ စီးပြားေရး
လုပ္ငန္းကုိ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မွာ သူတုိ႕ ညီအကုိ
ႏွစ္ဦးဟာ “ရာရ္” (Ruhr) ျမစ္၀ွမ္းေဒသ တေလွ်ာက္မွာ ကုန္ပေဒသာ
ဆုိင္ေပါင္း ၁၃ ဆုိင္ကုိ ပုိင္ဆုိင္လာပါတယ္။
**** အဲဒီအခ်ိန္က သူတုိ႕လုပ္ငန္းရဲ႕ ဆြဲေဆာင္မွဳက ကုန္ပစၥည္းမ်ား
အေပၚ အျမတ္နည္းနည္းသာ ေစ်းတင္ထားျပီး ၀ယ္သူစိတ္ၾကိဳက္ျဖစ္ေရး
ဆုိတဲ့ ဦးတည္ခ်က္ပါ ....

သာမန္ အလယ္အလတ္တန္းစာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းစု ကုမၼဏီအဆင့္
ကေန ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မွာ သူတုိ႕ ညီအကုိဟာ ေစ်းဆုိင္ခြဲေပါင္း ဆုိင္ ၃၀၀
ကုိ ပုိင္ဆုိင္တဲ့ လုပ္ငန္းရွင္အဆင့္ ေရာက္ရွိလာပါတယ္။ အဲလုိ သူတုိ႕
ေက်ာ္ျဖတ္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ အဆင့္မွာ သူတုိ႕ပုိင္ဆုိင္တဲ့ ေစ်းဆုိင္မ်ားဟာ
အေကာက္ခြန္ဆုိင္ရာ အျငင္းပြားဖြယ္ ေဆးလိပ္ဗူးေတြကုိ ေရာင္းခ်
ခဲ့တယ္လုိ႕ ဆုိပါတယ္။
(*** အဲဒီေခတ္က ဂ်ာမန္ႏုိင္ငံဟာ အေရွ႕ဂ်ာမန္နဲ႕ အေနာက္ဂ်ာမန္
ဆုိျပီး ႏွစ္ႏုိင္ငံရွိခဲ့ပါတယ္။ ပါလီမန္ လက္ယာ ႏုိင္ငံေရး စနစ္ကုိ က်င့္သုံး
တဲ့ အေနာက္ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံဟာ Capitalism စနစ္အတုိင္း အခြန္က ရတဲ့
၀င္ေငြနဲ႕ ရပ္တည္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေနာက္ ဂ်ာမဏီႏုိင္ငံက အရက္၊
ဘီယာနဲ႕ စီကရက္ေဆးလိပ္ ေစ်းဟာ အေရွ႕ဂ်ာမဏီလုိ႕ ေခၚတဲ့ ကြန္ျမဴနစ္
စနစ္က်င့္သုံးတဲ့ ေနရာထက္ ေစ်းပုိၾကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေရွ႕ဂ်ာမဏီ
ဖက္ကေန အေနာက္ဂ်ာမဏီဖက္ကုိ အရက္၊ ဘီယာႏွင့္ စီကရက္ေတြ
ေမွာင္ခုိတင္သြင္းမွဳအခ်ဳိ႕ ရွိခဲ့ပါတယ္။

***၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ အဲလ္ဒီ (ALDI) ဆုိတဲ့ အမွတ္တံဆိပ္ကုိ ကုန္ပေဒသာ
ဆုိင္ေတြမွာ ခ်ိတ္ဆြဲျပီး ေစ်းကြက္ထဲ ေနရာယူခဲ့ပါတယ္။

***၁၉၆၆ ခုႏွစ္မွာ သူတုိ႕ညီအကုိဟာ ပုိင္ဆုိင္မွဳ ဘ႑ာေငြေတြကို တရား၀င္
ခြဲယူခဲ့ၾကပါတယ္။ သုိ႕ေပမယ့္ ကုမၼဏီပုိင္ဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းမွဳကုိေတာ့ ဒီအတုိင္း
ဆက္လက္ ထားရွိခဲ့ပါတယ္။

-အကုိျဖစ္သူ ျဖစ္သူ ကားလ္(Karl)ဟာ “အဲလ္ဒီ(ALDI)” ေတာင္ပုိင္း ကုမၼဏီ
အစုအဖြဲ႕ရဲ႕ အၾကီးအကဲ၊ ပုိင္ရွင္အျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့ျပီး သူ႕လက္ေအာက္မွာ
ကုမၼဏီေပါင္း (၃၁)ခု၊ ေစ်းဆုိင္ေပါင္း (၁၆၀၀) ရွိခဲ့ပါတယ္။

-ညီျဖစ္သူ သီအုိ(Theo) ဟာ “အဲလ္ဒီ(ALDI)” ေျမာက္ပုိင္း ကုမၼဏီ
အစုအဖြဲ႕ရဲ႕ အၾကီးအကဲ၊ ပုိင္ရွင္အျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့ျပီး သူ႕လက္ေအာက္မွာ
ကုမၼဏီေပါင္း (၃၅)ခု၊ ေစ်းဆုိင္ေပါင္း (၂၅၀၀) ရွိခဲ့ပါတယ္။

***ယေန႕ေတာ့ “အဲလ္ဒီ(ALDI)” ကုမၼဏီဟာ ကမၻာအႏွံ ေစ်းဆုိင္အခြဲ
ေပါင္း (၉၀၀၀) ေက်ာ္ကုိ ဖြင့္လွစ္ ေရာင္းခ်ေနပါျပီ။

-“အဲလ္ဒီ(ALDI)” ကုမၼဏီရဲ႕ လည္ပတ္ ပုိင္ဆုိင္မွဳ ေငြ ပမဏဟာ
၂၀၀၉ ခုႏွစ္ စာရင္းဇယားမ်ားအရ အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္း
၅၃ ( ၅၃- ဘီလယ်ံ) ရိွပါတယ္။

-အကုိျဖစ္သူ ကားလ္ (Karl) ဟာ လက္ရွိ ဂ်ာမန္ႏုိင္ငံမွာ အခ်မ္းသာဆုံး
ျဖစ္ျပီး ဥေရာပတုိက္ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သူမ်ား စာရင္းမွာ နံပါတ္ (၄)ဦး
ေျမာက္ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕ပိုင္ဆုိင္မွဳက အေမရိကန္ေဒၚသာ သန္းေထာင္ေပါင္း
25.4 (၂၅.၄ ဘီလယ်ံ)ကုိ ပုိင္ဆုိင္ပါတယ္။ အဂၤလန္ႏုိင္ငံက Leeds United
ေဘာလုံးကလပ္အသင္း ပုိင္ရွင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

-၂၀၁၀ ခုႏွစ္က ကြယ္လြန္သြားတဲ့ ညီျဖစ္သူ သီအုိ(Theo) ဟာ ကမၻာေပၚ
မွာ ၃၁- ဦးေျမာက္ အခ်မ္းသာဆုံး ျဖစ္ခဲ့ျပီး အေမရိကန္ ေဒၚလာသန္းေထာင္
ေပါင္း 16.7 (၁၆.၇ ဘီလယ်ံ) ကို ပုိင္ဆုိင္ခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ကြယ္လြန္ေတာ့
သူ႕ေနရာကုိ သူ႕သား အငယ္ျဖစ္သူ “ဘက္ဟုိး” (Berthold Albrecht) ဆက္ခံ
ပါတယ္။ “ဘက္ဟုိး”လည္း ျပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလမွာ ကြယ္လြန္
သြားျပန္ေတာ့ သီအုိရဲ႕ သားအၾကီးျဖစ္သူ သီအုိဂ်ဴနီယာ (Theo Albrecht. Jr)
ဆက္လက္ တာ၀န္ယူထားပါတယ္။

***** ယေန႕ေတာ့ “အဲလ္ဒီ (ALDI)” ကုန္ပေဒသာဆုိင္ စီးပြားေရးအုပ္စု
ဟာ ႏုိင္ငံေပါင္း (၁၇) ႏုိင္ငံျဖစ္တဲ့ ... ဂ်ာမန္၊ ၾသစေၾတရီးယား၊ ၾသစၾတီးရီးယား၊
ဘယ္ဂ်ီယန္၊ ဒိန္းမတ္၊ ျပင္သစ္၊ ဟန္ေဂရီ၊ အုိင္ယာလန္၊ လူဇင္ဘတ္၊ နယ္သာလန္၊
ပုိလန္၊ ေပၚတူဂီ၊ စလုိေဗးနီးယား၊ စပိန္၊ ဆြစ္ဇာလန္၊ အဂၤလန္၊ အေမရိကန္
ႏုိင္ငံေတြမွာ အကုိျဖစ္သူ ကားလ္ (Karl) ဦးေဆာင္တဲ့ “အဲလ္ဒီ(ALDI)” ေတာင္ပုိင္း
အုပ္စုက ဆုိင္ခြဲေပါင္း (၄၄၃၀)ဆုိင္၊ ညီျဖစ္သူ သီအုိ(Theo) အရုိက္အရာကုိ ဆက္ခံ
တဲ့ တူျဖစ္သူ သီအုိဂ်ဴနီယာ ဦးေဆာင္တဲ့ “အဲလ္ဒီ(ALDI)” ေျမာက္ပုိင္းအုပ္စု
က ဆုိင္ခြဲေပါင္း (၄၈၀၅) ဆုိင္တုိ႕ကုိ ဖြင့္လွစ္ျပီး ေနရာ ယူထားပါတယ္။

*** တကယ္ေတာ့ သူတုိ႕ညီအကုိ ႏွစ္ဦးစလုံးဟာ ပထမ ကမၻာစစ္ျပီးကာစ
၁၉၁၈ ခုႏွစ္က သာမန္ အေျခခံလူတန္းစားမွ်သာ ေနထုိင္စားေသာက္ရတဲ့
မိသားစု တစ္စုကေန ေမြးဖြားၾကီးျပင္းခြင့္ ရခဲ့သူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

(*** ဓါတ္ပုံထဲက ပုံအၾကီးက အကုိျဖစ္သူ ကားလ္- Karl ျဖစ္ျပီး
ပုံအေသးက ညီျဖစ္သူ သီအုိ- Theo ပါ။)

Read more »

Thursday 10 January 2013

ဂုဏ္သိကၡာရွိျပီး တုိင္းျပည္က ခ်စ္တဲ့ သန္းၾကြယ္သူေ႒းတစ္ဦး သုိ႕မဟုတ္

ဂုဏ္သိကၡာရွိျပီး တုိင္းျပည္က ခ်စ္တဲ့ သန္းၾကြယ္သူေ႒းတစ္ဦး သုိ႕မဟုတ္
ကမၻာေက်ာ္ Maersk သေဘၤာလုိင္းပုိင္ရွင္ မတ္စ္မကင္လီ မုိလာ (Mærsk Mc-Kinney Møller) ဆုိတဲ့ သူတစ္ဦး ကမၻာေျမေပၚမွာ ရွိခဲ့ဘူးပါတယ္ ...


-သူ႕ကုိ ၁၃ ရက္ ဇူလုိင္လ ၁၉၁၃ ခုႏွစ္ (ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ေမြးေန႕နဲ႕ တြက္မယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႕ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ထက္ ငါးလ တိတိ ငယ္ပါတယ္ ...) -ေန႕မွာ ေမြးဖြားခဲ့ပါတယ္ ...။
၁၆ ရက္ ဧျပီလ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္သြားပါျပီ (ျမန္မာလုိ ႏွစ္ဆန္း တစ္ရက္ေန႕ေပါ့) ...


-သူဟာ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံမွာ အခ်မ္းသာဆုံး ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျဖစ္ျပီး ကမၻာေက်ာ္ ကြန္တိန္နာ သေဘၤာလုပ္ငန္း ပုိင္ရွင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က စာရင္းဇယားမ်ားအရ သူ႕ပုိင္ဆုိင္မွဳဟာ တစ္ဦးတည္း အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္း ၂၃ ဘီလယ်ံ၊ အုပ္စုလုိက္ ပုိင္ဆုိင္မွဳအရ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၅ ေထာင္ ျဖစ္ပါတယ္၊ ေရနံနဲ႕ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ အစုရွယ္ယာပုိင္ဆုိင္ရာ ကိန္းဂဏန္းေတြကေတာ့ ခန္႕မွန္းေခ် အေမရိကန္ေဒၚလာ ဘီလယံ်ေပါင္း ၆၈ ဘီလယံ် ေလာက္ ရွိပါတယ္ ...

-သူဟာ သူေနထုိင္တဲ့ Hellrerup ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးထံ ႏွစ္စဥ္ အခြန္ေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၅၀ ထက္ မနည္း အခြန္ေပးေဆာင္တဲ့ သူပါ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ထံကုိ အဲဒီထက္ ငါးဆေလာက္ရွိတဲ့ အခြန္ကို ႏွစ္စဥ္ ေပးေဆာင္ပါတယ္ (သူ႕ပိုင္ဆုိင္မွဳက ကမၻာနဲ႕အ၀ွမ္းျဖစ္ျပီး၊ ဒိန္းမတ္က လုပ္ငန္းအရ ဒိန္းမတ္မွာ အခြန္ေဆာင္ျပီး အျခားေနရာက လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ အခြန္ေပးရပါတယ္) ....

-သူဟာ ပုိက္ဆံ ခ်မ္းသာလုိ႕ သူ႕တစ္ပါးအေပၚ ေမာက္ေမာက္မာမာ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း အထက္စီးကေန ေျပာဆုိဆက္ဆံတဲ့သူမ်ဳိး လုံး၀ မဟုတ္ပါဘူး၊ သာမန္ အခြန္ထမ္း ျပည္သူတစ္ဦးလုိ ဘ၀ကို ရုိးရွင္းစြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ပါတယ္ ...

-သူ႕ဘ၀ တေလွ်ာက္မွာ သူ ပုိင္ဆုိင္မွဳေတြနဲ႕ ပက္သက္ျပီး သတင္းနဲ႕ မီဒီယာေတြ၊ အစုိးရ အေကာက္ခြန္ အရာရွိေတြကို အခ်ိန္မေရြး ဖိတ္ေခၚပါေၾကာင္း အၾကိမ္ၾကိမ္ ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္၊ သူ႕ရဲ႕ သန္႕ရွင္းတဲ့ ပုိင္ဆုိင္မွဳကုိ အစစ္ခံရဲသူ တစ္ဦးပါ ....

-သူဟာ ဥေရာပတုိက္က သူေ႒းေတြ အားလုံးထဲမွာ အသန္႕ရွင္းဆုံး ဂုဏ္သိကၡာရွိသူ လို႕ နာမည္ၾကီးသူ တစ္ဦးပါ ....

-သူဟာ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းက ျပည္ေျပးတစ္ဦး အျဖစ္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာ့ျမိဳ႕မွာ ေနထုိင္ခဲ့ပါတယ္ ...

-သူဟာ ဒိန္းမတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ထင္ရွားတဲ့ အေဆာင္အဦး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ေဒၚလာ သန္းခ်ီျပီး အကုန္အက်ခံ ေဆာက္လုပ္ လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္ (ဥပမာ Copenhagen Opera House) ...

-သူ ကြယ္လြန္တဲ့ေန႕ အသုဘ အခမ္းအနားကုိ တက္ေရာက္လာတဲ့ ဒိန္းမတ္ ဘုရင္မၾကီးက “က်မတုိ႕ ႏုိင္ငံရဲ႕ အင္မတန္ ၾကီးျမတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ဟာ က်မတုိ႕ အားလုံးကုိ ထားရစ္ခဲ့ပါျပီ” ...လုိ႕ ၀မ္းနည္းစကား ဆုိခဲ့ပါတယ္ ....


Read more »