အီေမးလ္မွ လက္ခံရရွိေသာ စာမ်ား (အပုိင္း-၂)

ယခင္အပုိင္း(၁)ကုိ ဤေနရာတြင္ ဖတ္ရွဳႏိုင္ပါတယ္ …

မတူကြဲျပားတဲ့ အုိင္ဒီယာအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႕ လွဳပ္လွဳပ္ရွားရွား ျဖစ္ေနတာ
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေလာက တစ္ခုတည္းမွာ မဟုတ္ပါ။

သူငယ္ခ်င္းတုိ ့ေရ
ကုိယ္ဖတ္ခဲ့တဲ့ စာအုပ္ထဲက စာေရးဆရာရဲ႕ အာေဘာ္ (theme)က
ဒီေန ့ၿမန္မာႏုိင္ငံေရး ေလာကမွာ(အထူးသၿဖင့္ အင္တာနက္ ႏုိင္ငံေရး
ေလာကမွာ) ေခတ္စားလာတဲ့၊ ဒါမွမဟုတ္ တားမႏုိင္ဆီးမရ ၿဖစ္ေနၿပီ
ၿဖစ္တဲ ့ တကုိယ္ေတာ္ ဖရီးသင့္ကာေတြ ဘာေႀကာင့္ေပါလာတယ္
ဆုိတာကုိ ေကာင္းေကာင္း ဟုိက္လိုက္(highlight) လုပ္ႏုိင္တယ္
ထင္လုိ ့အတုံးလုိက္အတစ္လုိက္ကူးခ်ေပးလုိက္တယ္ကြာ။

ဒုတိယလႈိင္း၌ ကုိယ္စားလွယ္တုိ ့ကုိေ႐ြးေကာက္ေပးၿပီး စီမံအုပ္ခ်ဳပ္
ေစခဲ့သည္။ႏုိင္ငံေရးယနၱရားကုိခ်န္ထားခဲ့ၿပီး တတိယလႈိင္း လူ ့ေဘာင္
ကုိ ဆက္လက္ဦးေဆာင္သြားမည့္ ပုံစံႏွင့္စံနစ္ကုိသာ႐ွာေဖြ ေတြ႕႐ွိႏုိင္
ရန္ စိတ္ေစာေနႀကပါသည္။ မည္မွ် အရည္အေသြး ၿပည့္ဝသည့္
ေခါင္းေဆာင္ကုိ ရေစကာမူ တည္ဆဲစံနစ္ႏွင့္ ယႏၱရားတုိ႕က အသုံးမဝင္
ေ႐ွးက်ေနပါက ထုိေခါင္းေဆာင္မွာ မသန္မစြမ္းသာ႐ွိပါေခ်ေတာ့မည္။
ဒုတိယလႈိင္း လူ ့ေဘာင္ထူေထာင္စအခ်ိန္က အလြန္သစ္လြင္ေသာ
ေတာ္လွန္သည့္ အယူအဆတုိ ့ၿဖင့္သကၠရာဇ္ ၁၇၁၇ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္
ၿပည္ေထာင္စု အေၿခခံ ဥပေဒ၊ ၁၇၉၃ ခုနစ္တြင္ ၿပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရး၏
ဖြဲ ့စည္းပုံ အေၿခခံဥပေဒ တုိ ့ၿဖင့္ လူတုိ ့ကုိ ကုိယ္စားၿပဳမႈ၊ ေခါင္းေဆာင္မႈ
ႏွင့္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈရမည့္ ယႏၱရားတုိ႕ကုိ ခ်မွတ္ပုံေလာင္းေပးခဲ့ႀကပါ
သည္။ ထုိစံနစ္ ထုိပုံစံတုိ ့ၿဖင့္ ဒုတိယလႈိင္းကုိ ေခါင္းေဆာင္ ၿဖတ္သန္း
လာခဲ့ရာမွ တတိယလႈိင္း ႏွင့္ ႀကဳံေတြ႕လာသည့္အခါတြင္ ေတာ္လွန္ေရး
ႏွင့္ရင္ဆုိင္လာရၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။ ၂၁ ရာစု အတြက္ဒီမုိကေရစီသစ္
လုိလာပါၿပီ။ တတိယလႈိင္း ႏွင့္ ႐ွင္သန္ႏုိင္သည့္ဒီမုိကေရစီမ်ဳိးမွ ၿဖစ္ပါ
လိမ့္မည္။

အေၿခခံမွ စပါဝင္ေဆြးေႏြး ၿငင္းခုံ ညွိႏႈိင္းအႀကံၿပဳ ပုံစံထုတ္ထားႀကသည့္၊
ရာစုသစ္အတြက္ ဒီမုိကေရစီ ဗိသုကာ ပုံစံသစ္ ထုတ္ယူႀကရပါမည္။
ေဒါသအခံတရားေသ သေဘာမ်ဳိးၿဖင့္ေတာ့ မနက္ၿဖန္အတြက္ ႀကဳိတင္
ၿပင္ဆင္မႈမ်ဳိး မၿဖစ္သင့္ပါ။ အက်ယ္ၿပန္႕ဆုံး ညွိႏႈိင္းႀကၿပီး ၿပည္သူအမ်ား
ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းဆႏၵေပး ေဖၚထုတ္သည့္ အနာဂါတ္အတြက္ ဗိသုကာ
ပုံစံသာၿဖစ္သင့္ပါသည္။ အသစ္အသစ္ေသာ ေဖၚထုတ္ေတြ ့႐ွိိမႈမ်ား
ေႀကာင့္ အသစ္အသစ္ေသာ အမွန္တရားမ်ားေပၚလာႀကမည္ၿဖစ္ရာ
လူ ့အၿပဳအမူ အက်င္ ့အႀကံ တုိ ့လည္းေၿပာင္းႀကမည္။ လူ ့သေဘာ
သဘာဝတုိ ့လည္းေၿပာင္းႀကမည္မွာ အမွန္ပင္ၿဖစ္ပါသည္။

ထုိအခါ ေခါင္းေဆာင္မႈႏွင့္ စီမံဦးေဆာင္သည့္ ယႏၱရားတုိ ့ကပါ
လုိက္ပါေၿပာင္းမွ ၿဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ႏွစ္ ၅၀ မွ်သာႀကာေညာင္းေသး
ေသာ ကမၻာ့ကုသမဂၢအဖြဲ႕ၾကီးေပလွ်င္ ေၿပာင္းလဲေနေသာ လူ ့ေဘာင္
ကုိ အမွီလုိက္ရာတြင္အသက္႐ႈမမွန္ႏုိင္သည့္ အေနအထားသုိ႕
ေရာက္ေနပါသည္။ ေတာ္လွန္ေၿပာင္းလည္းရမည္က အႏ ၱရာယ္
ႀကီးလွသည္ဟု ၿမင္သူေတြကလည္းမနည္းပါ။ သုိ ့ရာတြင္ တည္ဆဲ
ေခတ္မမီ သုံးမၿဖစ္ေတာ့သည့္ စံနစ္ႏွင့္ ယန ၱရား တုိ ့ကုိ ေၿပာင္းလဲ
ေနေသာေခတ္ႀကီးတြင္ ဆက္သုံးေနၿခင္းက ပုိမုိ အႏ ၱရာယ္ႀကီးမား
လွသည္ကုိ သတိၿပဳႀကေစလုိပါသည္။ အၿမန္ေၿပာင္းႏုိင္ေလ ေကာင္းေလ
ၿဖစ္၏။ ပထမဆုံးၿခားနားစြာထြက္ေပၚလာသည့္အၿမင္ကလူနည္းစု၏
သေဘာထားကုိ မပစ္ပယ္ေရး၊ ထင္ဟပ္ႏုိင္ေရးပင္ၿဖစ္ပါသည္။
လူမ်ားစုၿဖင္ ့မဆုံးၿဖတ္ဘဲ လူနည္းစု၏ဆႏၵကုိ အဓိကထားသည့္မွဳကုိ
တတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္က ကုိင္စြဲထားပါသည္။ တတိယလႈိင္း၏
ႏုိင္ငံေရးစံနစ္ကလူနည္းစု၏ဆႏၵကုိ ထင္ဟပ္ေနေစရပါမည္။
လူမ်ားစုကစုိးမုိးခဲ ့ေသာ နည္းစံနစ္မွာ ဒုတိယလႈိင္းတြင္ သင့္ေတာ္
ခဲ့သည္။ယေန ့စက္မႈ လူ ့ေဘာင္လြန္ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းတြင္ အလႊာ
အမ်ဳိးမ်ဳိးၿဖင့္ေထြၿပားစြာ ရပ္တည္လာခဲ ့ရာ ၿပသနာတစ္ရပ္ေပၚတြင္
အမ်ားစုသေဘာထားရ႐ွိရန္ စုစည္းေရးက မလြယ္ကူသည့္ အေၿခအေန
သုိ ့ေရာက္လာေနပါသည္။ လူမ်ားစုကုိ ကုိယ္စားၿပဳဖြဲ ့စည္းႏုိင္သည့္
အစုိးရမ်ား တစတစ နည္းလာၿပီး၊ မရ အရစုစည္းဖြဲ ့စည္းရသည့္
ညြန္ ့ေပါင္းအစုိးရေတြက တေန ့တၿခားမ်ားလာေနသည္။ ထုိ ့ၿပင္
အစုိးရအဖြဲ႕ သက္တမ္းတုိ ့မွာေ႐ြးေကာက္ပြဲဥပေဒက ခြင့္ၿပဳသည့္
သက္တမ္းကာလအထိ ရပ္တည္ႏုိင္သည့္ အစုိးရမ်ဳိးတုိ ့က
႐ွားလာသည္။



လူနည္းစု ဆႏၵကုိ ပစ္ပယ္လုိက္ခ်ိန္တြင္ညြန္ ့ေပါင္းအစုိးရၿပဳိကြဲ
ၿပဳတ္က်ရေတာ့သည္။ ၅၁ ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ကုိယ္စားၿပဳႏုိင္ယုံမွ်ၿဖင့္ပင္
လူမ်ားစုကုိ ကုိယ္စားၿပဳၿခင္းဟု သတ္မွတ္လာရေတာ့သည္။ ထုိ ၅၁
ရာခုိင္ႏႈန္း၏ သက္တမ္းကလည္းတုိေတာင္းလွသည္း။ လူနည္းစုကုိ
မေလးစားမိသည္ႏွင့္သက္တမ္းကုန္ေတာ့၏။ ဒုတိယလႈိင္း လူ ့ေဘာင္
တြင္ လူမ်ားစုၿဖစ္ခဲ့ေသာဆင္းရဲသားတုိ ့မွာတတိယလႈိင္းတြင္ လူမ်ားစု
ၿဖစ္အေနအထားတြင္ ႐ွိႏုိင္ေတာ့မည္မဟုတ္ေခ်။ ႏုိင္ငံေတာ္ေတာ္
မ်ားမ်ားတြင္ ဆင္းရဲသားတုိ ့သည္ လူနည္းစုၿဖစ္သြားႀကပါမည္။ ထုိအခါ
လူမႈေရးတရားမွ်တမႈကုိ ဆုံးၿဖတ္ရာတြင္ လူမ်ားစုကုိ ဦးစားေပးေန၍
မရေတာ့ေပ။

စီးပြားပ်က္ကပ္ႏွင္ ့သာမႀကဳံပါက ဤသုိ ့ၿဖစ္လာရန္ လမ္းမ်ားပါသည္။
တကုိယ္ေကာင္းဆန္စြာေတြးၿပီး လူနည္းစုကုိ မၿပစ္ပယ္ႀကရန္တင္ၿပ
ေနၿခင္းမဟုတ္ပါ။ အဆင့္ၿမင္ ့နည္းပညာတုိးတက္လာသည့္ လူ ့ေဘာင္
တြင္ ေထြေထြၿပားၿပားမ်ဳိးစုံေအာင္႐ွင္သန္ေနႀကေသာလူတုိ ့မွာ သူ ့အလုပ္
ႏွင္ ့သူ လူနည္းစုမ်ားအၿဖစ္သာ႐ွိေနႀကပါမည္။ ထုိ ့ေႀကာင္ ့လူမႈေရး
ေၿပာင္းလဲမႈၿဖစ္စဥ္က လူနည္းစုအေၿခခံ ၂၁ ရာစု ဒီမုိကေရစီဆီသုိ႕ ဦးတည္
ေနသည္ကုိ ေတြ႕ေနရပါသည္။
အခ်ဳိ႕ကလည္း တတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္မွာေထြေထြၿပားၿပား ကြဲၿပားၿခားနား
လြန္း၍ တင္းတင္းမာမာ ႐ွိေနလိမ့္မည္ဟု မွန္းဆေနႀကပါသည္။ မမွန္ပါ
တစ္ခုတည္းေသာ ရည္မွန္းခ်က္၊ တစ္ခုတည္းေသာတပ္မက္မႈတုိ ့ေႀကာင့္
ဦးတည္ခ်က္တူေနေသာ လူ ့ေဘာင္မွာသာ တင္းမာႏုိင္သည္။ ေထြေထြ
ျပားျပား အာ႐ုံထားႀကေသာ လူ ့ေဘာင္မွာ ကုိယ့္ဦးတည္ခ်က္ႏွင့္ကုိယ္
ၿဖစ္ေန၍တင္းမာမႈမ႐ွိႏုိင္၊ ပုိမုိ တည္ၿငိမ္ေနပါလိမ့္မည္။

လူနည္းစု ဒီမုိကေရစီေဖၽၚထုတ္ႏုိင္ေရးမွာဆုိလွ်င္ “မဲပံုး” ကိစၥကုိပင္
စဥ္းစားရပါေတာ့မည္။ ကုိယ္မဲဆႏၵေပးခဲ့သူက ကုိယ့္ကုိ အမွန္တကယ္
ကုိယ္စားၿပဳေနသလား ဆုိသည္ကပင္ ၿပသနာၿဖစ္လာေနပါသည္။
ရွိၿပီးစံနစ္႐ွိၿပီး လူတုိ႕ႏွင့္ပင္ မၿပည့္ဝႏုိင္ေသးရာမွ လူနည္းစုကုိ
ကုိယ္စားၿပဳႏုိင္ေရးက ပုိ၍ပင္ခက္ခဲလာပါသည္။ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံ
အတြင္းမွ လူနည္းစုတုိ ့၏ဆႏၵကုိ ရယူႏုိင္ေရး၊ ညွိႏႈိင္းေပးႏုိင္ေရး
အတြက္ အစီအစဥ္မ်ားလုိလာပါသည္။ ညႈိႏႈိင္းေပးႏုိင္စြမ္း႐ွိေသာ
သံတမန္ လုိ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးလည္းလုိလာပါသည္။ အခ်ဳိ႕ကလည္း ၿပႆနာ
တုိင္းကုိ လႊတ္ေတာ္လုိ အဆင္ ့မ်ဳိးကအဆုံးအၿဖတ္ ၅၀% လူထုထံမွ
တုိက္႐ုိက္ခံယူရ႐ွိေသာဆႏၵ ၅၀% ၿဖင့္ ဆုံးၿဖတ္သင္ ့ေႀကာင္း
အႀကံၿပဳႀကပါသည္။

ကုိယ္စားလွယ္ ဒီမုိကေရစီႏွင့္ တုိက္႐ုိက္ဒီမုိကေရစီ ေပါင္းစပ္က်င့္
သုံးရန္ အႀကံၿပဳခ်က္ပင္ၿဖစ္ပါသည္။ ပထမလႈိင္း လယ္သမား လူ ့ေဘာင္
မွာ “လူမ်ားစု ဒီမုိကေရစီေခတ္ႀကဳိ” ကာလၿဖစ္ခဲ့ၿပီး ဒုတိယလႈိင္း
စက္မႈလူ ့ေဘာင္မွာ “လူမ်ားစု ဒီမုိကေရစီေခတ္ကာလ” ၿဖစ္သည္။
တတိယလႈိင္း အာကာသနဲ ့အီလက္ထေရာနစ္ နည္းပညာ အေၿခခံ
လူ႕ေဘာင္မွာ “လူမ်ားစုဒီမုိကေရစီေခတ္လြန္ကာလၿဖစ္ေနရာ လူမ်ားစု
ဒီမုိကေရစီကု္လူနည္းစု ဒီမုိကေရစီႏွင္ ့ေပါင္းစပ္ႏုိင္ေရး ႀကဳိးပမ္းမႈမ်ား
ကုိ ေတြ ့ၿမင္လာရပါသည္။ အခ်ဳိ႕ကလည္း “တဝက္တပ်က္တုိက္႐ုိက္
ဒီမုိကေရစီ”(semi-direct democracy)ဆုိၿပီး ကုိယ္စားလွယ္ႏွင့္
ေ႐ြးေကာင္တင္ေၿမာက္ထားေသာ အပုိင္းႏွင့္ ကုိယ္တုိင္ကုိယ္က်
ပါဝင္ဆုံးၿဖတ္ရေသာ အပုိင္းတုိ ့ေပါင္းစပ္ထားသည့္ ဒီမုိကေရစီမ်ဳိးကုိ
တင္ၿပလာႀကသည္။

မိမိ မဲဆႏၵေပးလုိက္သူတုိ႕၏ သေဘာဆႏၵမပါ႐ွိေတာ့ဘဲ ေဆာင္႐ြက္
ေနေသာ ကုိယ္စားလွယ္မွာ မည္သူ ့ကုိ ကုိယ္စားၿပဳေနပါသနည္း?
ဟူသည့္ ၿပသနာၿဖစ္လာေနပါၿပီ။ ပါလီမန္မ်ား ကြန္ဂရက္မ်ားအတြင္း
ေရာက္သည္ႏွင္ ့ကုိယ္စားလွယ္ အမတ္တုိ ့မွာ မဲဆႏၵ႐ွင္မ်ား၏ အႀကံဥာဏ္
ကုိ အားမကုိးႀကေတာ့ဘဲ ဗ်ဴ႐ုိကရက္ဝန္ထမ္းတုိ ့ကုိသာ အားကုိးေနႀက
ေတာ့၍ၿဖစ္သည္။ အမတ္တုိ ့စဥ္းစားေဆြးေႏြးအဆုံးအၿဖတ္ေပးရေတာ့
မည့္ ဥပေဒတုိ ့ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အႀကံဥဏ္ေပးႏုိင္သူတုိ ့မွာ ဗ်ဴ႐ုိကရက္
ဝန္ထမ္းမ်ားသာၿဖစ္ႀကသည္။ မဲဆႏၵ႐ွင္လူထုႀကီးမဟုတ္ဟု အမတ္တုိ႕
ကလက္ေတြ ့သိၿမင္ေနႀက၍ၿဖစ္သည္။ ကုိယ္စားလွယ္အမတ္တုိ႕
အေပးအယူညွိႏႈိင္းမႈေတြမွာ မဲဆႏၵ႐ွင္တုိ ့၏အခန္းက႑လုံးဝမပါေတာ့။

ထုိအခ်က္ကုိ သိနားလည္ေသာမဲဆႏၵ႐ွင္တုိ ့ကလည္းမေက်နပ္ႏုိင္ႀကေတာ့။
ႀကာလာသည္ႏင့္အမွ်မဲဆႏၵ႐ွင္တုိ ့၏အၿမင္တြင္ကုိယ္စားလွယ္ကသူတုိ ့ကုိ
ကုိယ္စားမၿပဳေတာ့ဟု ၿမင္လာေတာ့သည္။ ဤသုိ႕ေသာ ကုိယ္စားလွယ္
ဒီမုိကေရစီ စိတ္မခ် မယုံႀကည္ႏုိင္ေသာ စုိးရိမ္မႈမ်ဳိးကုိ (၁၇၉၃)ခုႏွစ္
ၿပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးဖြဲ ့စည္းပုံ အေၿခခံဥပေဒမွာပင္ ေတြ ့ရသည္။
တုိက္႐ုိက္ဒီမုိကေရစီကုိ ညႊန္းထားၿပီး ပါရီကြန္ျမြန္း မွာၿပည္သူ ့ဒီမုိကေရစီ
ကုိ တုိက္႐ုိက္က်င္ ့သုံးခြင္ ့ၿပဳထားသည္ ့အစီအစဥ္ပင္ၿဖစ္သည္။

တုိက္႐ုိက္ဒီမုိကေရစီကုိ သုံးရာတြင္ လူတုိ ့၏စိတ္လႈပ္႐ွားမႈကုိ လမ္းမွန္
ေအာင္ တည့္မတ္ေပးရန္ (check)ႏွင့္ ထိန္းေပးရန္ အခ်ိန္ဆြဲေပးၿခင္း
(delay)လုိပါသည္။ သုိ ့မွသာ စိတ္လႈပ္႐ွားမႈေႀကာင့္ တိမ္းေစာင္း
သြားႏုိင္သည့္ တုန္ ့ၿပန္ခ်က္မ်ားကုိ တည့္မတ္ေပးႏုိင္မည္ၿဖစ္ပါသည္။
တုိက္႐ုိက္ဒီမုိကေရစီႏွင္ ့သြယ္ဝုိက္ဒီမုိကေရစီတုိ ့ သူသာကုိယ္သာ
မသင္ ့ၿမတ္မႈ အေန အထားၿဖင့္ ေတ့ဆုိင္မေပးသင့္ပါ။ ႏွစ္မ်ဳိးလုံးတြင္
အားသာခ်က္မ်ား႐ွိပါသည္။တုိက္႐ုိက္ဒီမုိကေရစီတြင္ ထိန္းသိမ္းအခ်ိန္
ဆြဲၿပီး အမွန္ကုိဆုံးၿဖတ္ႏုိင္ေစရန္စိတ္တည္ၿငိမ္မႈရေအာင္ ဖန္တီးရန္
လုိသကဲ့သုိ ့ ကုိယ္စားလွယ္တုိ႕ အားလႊဲရေသာ သြယ္ဝုိက္ဒီမုိကေရစီ
တြင္ ကုိယ္စားလွယ္တုိ ့အဆုံးအၿဖတ္မ်ားကုိတည့္မတ္ေအာင္ တနည္း
တဖုံ မဲတင္းေပးရန္လုိအပ္သည္ဟု ယူဆၿပီး ဤႏွစ္မ်ဳိး ေပါင္းသုံးၿခင္း
ၿဖင့္ ပုိမုိ အက်ဳိးမ်ားႏုိင္သည္ဟု ယူဆၿပီး တ၀က္တပ်က္ တုိက္ရုိက္
ဒီမုိကေရစီကုိ တင္ၿပလာႀကၿခင္းၿဖစ္သည္ဟုဆုိႏုိင္ပါသည္။ ေၿပာင္းလဲ
မႈအ႐ွိန္အဟုန္ၿပင္းလာသည္ႏွင့္အမွ်ဤသုိ ့စက္မႈလူ ့ေဘာင္ကုိ ေတာ္လွန္လုိစိတ္မ်ားလည္းၿပင္းထန္လာႀကမည္ပင္ၿဖစ္ပါသည္။

စက္မႈလူ႕ေဘာင္ကုိ ဆက္ထိန္းထားလုိသူမ်ားႏွင့္ စက္မႈလူ႕ေဘာင္
ကုိ ေက်ာ္လႊားလြန္ေၿမာက္လုိသူတုိ ့၏ ႐ုန္းကန္လႈပ္႐ွားမႈက အဆုံး
အၿဖတ္ၿဖစ္လာပါသည္။ ဒုတိယလႈိင္းလူ့ေဘာင္အတြင္းမွာပင္
လတ္တေလာ အက်ဳိးအၿမတ္အတြက္ အခ်င္းခ်င္း ႐ုန္းကန္လုယူေနသူ
ေနသူမ်ားႏွင့္ ထုိသူမ်ားပင္ပူးေပါင္းၿပီးတတိယလႈိင္းႀကီးကုိ တြန္းလွန္
ဟန္႕တားႏုိင္ရန္ ႀကဳိးပမ္းဟန္႕တားေနမႈက တစ္ၿပဳိင္တည္းၿဖစ္ေနပါေသး
သည္။ သုိ ့ရာတြင္ ႏွစ္ပုိင္းၿပတ္ၿပတ္ထင္ထင္ေပၚလာသည္က ဒုတိယ
လႈိင္း လူ ့ေဘာင္ကုိ ဖက္တြယ္ထားသူမ်ားႏွင့္ တတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္
တည္ေဆာက္ႀကမည့္ သူမ်ားပင္ၿဖစ္ပါသည္။ တတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္
တြင္လူနည္းစုဆႏၵကုိ ထင္ဟပ္သည့္ ဒီမုိကေရစီကုိေဖၚေဆာင္လုိသည္။တုိက္ရုိက္ဒီမုိကေရစီကုိလည္းပုိမုိစမ္းသပ္က်င့္သုံးလုိသည္။
ဗ်ဴ႐ုိကေရစီယႏ ၱရားႀကီးကုိလည္းဖ်က္သိမ္းပစ္လုိသည္။ ၿပန္သုံးႏုိင္သည့္
စြမ္းအင္ကုိသာသုံးလုိသည္။စြမ္းအင္ႏွင့္ခ်ဳပ္ကုိင္မည့္ရန္မွေဝးလုိသည္။
ႏ်ဴကလီးယားစြမ္းအင္ကုိ သုံးၿဖစ္ႏုိင္သည့္ အေၿခအေန ေရာက္သြား
ေအာင္ဖန္တည္းလုိႀကသည္။ ေက်ာင္းေတြကုိ တပုံစံတည္းစံၿပဳတည္႐ွိ
ေနၿခင္း ထက္ကုိယ့္ပုံစံႏွင့္ကုိယ္ၿဖစ္ထြန္းလာေစခ်င္ႀကသည္။ ပတ္ဝန္းက်င္
ထိန္းသိမ္းေရးကုိ အေရးႀကီးေသာဦးစားေပးလုပ္ငန္းအၿဖစ္ထား႐ွိလုိသည္
တုိ႕မွာ တတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္၏ဆႏၵႏွင့္ဦးတည္ခ်က္မ်ားပင္ၿဖစ္သည္။
ကမာၻ ့စီးပြားေရးကုိ ဟန္ခ်က္ညီၿပီးတရားမ်ွတသည့္ အေၿခခံေပၚတြင္
ၿပန္လည္တည္ေဆာက္လုိသည္မွာလည္း တတိယလႈိင္း လူ႕ေဘာင္၏
မၿဖစ္မေနေဖၚေဆာင္ရမည့္ လုိအပ္ခ်က္ႀကီးအၿဖစ္ ၿမင္ထားႀကပါသည္။
ဤသုိ ့ေသာရည္မွန္းခ်က္မ်ားကုိ ေဖၚေဆာင္ႏုိင္ရန္ တတိယလႈိင္း
လူ ့ေဘာင္ကႀကဳိးပမ္းလာမႈကုိ ဒုတိယလႈိင္းႏုိင္ငံေရးပါတီတုိ ့က
သူတုိ ့က်င့္သုံးေနႀက ႏိုင္ငံေရးလွည့္ကြက္မ်ားႏွင့္လွည့္လာသည့္
အခါတြင္ တတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္ကႏုိင္ငံေရးပါတီအသစ္၊ အေဟာင္း
အားလုံးကုိ သံသယပြား ယုံႀကည္မႈ ကင္းမဲ့လာေတာ့သည္။
သုိ ့ရာတြင္ အာဏာက ဒုတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္မွ ေခါင္းေဆာင္တုိ႕
၏လက္ဝယ္တြင္သာ႐ွိပါေသးသည္။ သုိ ့ေသာ္ ဒုတိယလႈိင္း၏ပုံစံႏွင့္
စံနစ္တုိ ့ကၿပင္မရေအာင္ ပ်က္ေနပါၿပီ။ အသစ္ အသစ္တုိ ့ကုိ ဖန္တီး
ရမည္က ေမြးရာပါတာဝန္ၿဖစ္ပါသည္။ ေ႐ွ ့မွာႀကဳံေတြ ့ရမည့္ မဟာ
လႈပ္႐ွား႐ုန္းကန္မႈႀကီးမွာလည္း သမုိင္းတေလ်ာက္ေပၚခဲ့သည့္ ေတာ္လွန္ေရးဇါတ္လမ္းမ်ားအတုိင္းသာၿဖစ္ပါလိမ့္မည္။

တတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္ကတစ္ခ်က္ေတာ္လွန္ယုံမွ်ၿဖင့္ေတာ့
တည္ေဆာက္ၿပီးေပၚထြန္းလာမည္ေတာ့မဟုတ္။ ေနရာအသီးသီး၊
ေဒသအသီးသီး မွအလႊာစုံ တုိ ့မွာ ႐ုန္းကန္လႈပ္႐ွားရင္း
အသစ္အသစ္ေတြေပၚထြန္းလာရင္းၿဖင့္သာ တတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္
အခက္အလက္ေဝေဝဆာဆာၿဖင့္ ေပၚထြန္းလာမည္ၿဖစ္သည္။
“လူနည္းစုတုိ ့၏ဆႏၵကုိ အေၿခခံၿပီး တဝက္တုိက္႐ုိက္ဒီမုိကေရစီကုိ
သုံးကာ ဆုံးၿဖတ္ရန္တာဝန္တုိ ့ကုိခြဲေဝထမ္းေဆာင္ေစသည့္ အေၿခခံ”
တုိ ့ေပၚတြင္ တတိယလႈိင္းယႏ ၱရားပုံစံကုိ ေဖၚထုတ္လုိက္ႏုိင္ပါက
တတိယလႈိင္းလူ ့ေဘာင္သုိ ့အကူးအေၿပာင္းမွာ ၿမန္ၿမန္ႏွင္ ့ေအးေအး
ခ်မ္းခ်မ္း ႐ွိလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားႀကပါသည္။ ကုန္လြန္ခဲ့ႀကၿပီးေသာ
ေတာ္လွန္ေရးတုိ ့မွလူသားတုိ ့လုိပင္ကၽြႏ္ုပ္တုိ ့မွာလည္း အသစ္အသစ္
ေတြဖန္တီးရန္တာဝန္႐ွိေနႀကပါသည္။
xxxxxxxxxxxxxxx

အပိတ္စကား

သူမ်ားေတြက စာတစ္ပုဒ္ကုိ ဘာသာၿပန္မယ္ ဒါမွမဟုတ္ မွီၿငမ္း
ေတာ့မယ္ဆုိရင္ စကားခ်ီး(အဖြင့္စကား) ဆုိၿပီး ဘယ္လုိဘယ္ေႀကာင့္
ဒြကုိ တင္ၿပပါသည္ဆုိၿပီးေရးပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ အပိတ္စကား
ဘဲေရးပါမယ္။ ဘာေႀကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ဘာေကာင္မွမဟုတ္ေတာ့
ဘုန္းႀကီးေ႐ွ ့ကမႀကြရဲလုိ ့ပါ။ အလကားေနရင္းေကာင္းေနတဲ့စာေလး
ကုိ ကၽြန္ေတာ္ ေလ်ာက္ညႊန္းေနတာေတြဖတ္ၿပီး ေသာက္ၿမင္ကပ္တာ
နဲ ့ဆက္မဖတ္မွာစုိးလုိ ့ပါ။ သုိ ့ေသာ္လည္း တသက္လုံးပြစိပြစိ လုပ္ရတာ အရုိးစြဲေနေတာ့ႀကဳံတုန္းေလးနဲနဲဆြဲလုိက္ခ်င္ေသးတယ္။ ဒီစာပုိဒ္က
အယ္လဗင္ေတာ္ဖလာရဲ ့သဒ္ေဝ့ဗ္ နဲ ့ဖ်ဴး႐ွားေရွာ့ ၂ပုဒ္လုံးကုိ
ဆရာမုိးဟိန္းကုိက (ဆရာမလည္းၿဖစ္ခ်င္ၿဖစ္မွာေပါ့ဗ်ာ) အနာဂတ္လႈိင္း
ဆုိၿပီး ဘာသာၿပန္ထားတဲ့အထဲကပါ။ စိတ္ကူးခ်ဳိခ်ဳိစာေပက ၂၀၀၁
စက္တင္ဘာမွာပထမအႀကိမ္ထုတ္ေဝပါတယ္။ အဲဒီထဲကစာမ်က္ႏွာ
၁၁၉ ကေန ၁၂၅ အထိကုိ တုိက္ရုိက္ကူးခ်ပါတယ္။ နိဂုံးဆုိတဲ့ အခန္း
တစ္ခုလုံးကုိ ကူးခ်တာပါ။ ကူးခ်ရတဲ့ အေႀကာင္းရင္းေတြအမ်ားႀကီး႐ွိပါတယ္။
၁။ ေကာ္ပီ႐ုိက္ဥပေဒမ႐ွိေတာ့ ဆရာ့ကုိ ပုိက္ဆံေပးဘုိ ့မလုိ လုိ ့ပါ။
၂။ ကုိယ့္ဘာသာေရးရင္ဒီစာမ်ဳိးေနာက္တစ္သက္ထိထြက္မွာမဟုတ္လုိ ့ပါ။
၃။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ဘာသာၿပန္ရင္ဘယ္သူမွနားလည္မွာမဟုတ္လုိ ့ပါ။
၄။ ဒီစာကုိေသခ်ာဖတ္ႀကည့္ရင္ၿမန္မာသူပုန္ေတြဘယ္ေလာက္ေခတ္
ေ႐ွ ့ေၿပးတယ္ဆုိတာကြက္ကြက္ကြင္းကြင္းၿမင္ႏုိင္လုိ ့ပါ။ အထူးသၿဖင့္
အင္တာနက္သူပုန္ေတြေပါ့ဗ်ာ။ သူပုန္လုိလုိ ၊အတုိက္အခံလုိလုိနဲ ့အင္တာ
နက္ သုံးေနသူမ်ားကုိမဆုိလုိပါ။ သူပုန္ဆုိတာ သူပုန္သူကန္ ေထာင္ထား
ၿခားနားသူလုိ ့ကၽြန္ေတာ္ကစြတ္ဘာသာၿပန္ပါတယ္။ အစုိးရဆုိတာ
အုပ္ဆုိး(စုိး) သုိ႕မဟုတ္ အုပ္႐ွိလုိ ့ဆုိးခြင့္ရေနသူလုိ႕ထပ္မံဘာသာ
ၿပန္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အုပ္နဲ ့ဆုိးေနခြင့္ရၿပီးဘာမွလူထုအတြက္ အလုပ္
မၿဖစ္ဘူးလုိ႕ ထင္တဲ့သူေတြကုိ သူတုိ ့ရတဲ ့ေနရာေလး ကေန သူတုိ႕
ရတဲ ့အခြင့္အေရးေလးေတြကုိ သုံးၿပီးေထာင္ထားၿခားနားေနတဲ့
သူေတြကုိ ၿမန္မာၿပည္က သူပုန္ေတြလုိ ့သုံးတာပါ။
(သူပုန္ တန္ဘုိးက်မွာစုိးလုိ  ့႐ွင္းၿပတာပါ)

အင္တာနက္ေဒသ၊ သုိ ့မဟုတ္အင္တာနက္ဝါဒကုိ အေၿခခံၿပီး
လူထုရသင့္တဲ့အခြင့္အေရးေတြကုိ ရဘုိ႕ အုပ္စုနဲ ့ဆုိးခြင့္ရေနတဲ့
သူေတြကုိ ပုန္ကန္ေနသူမ်ားကုိ ကၽြန္ေတာ္က အင္တာနက္သူပုန္
လုိ ့သုံးပါတယ္။ အင္တာနက္သူပုန္ေတြဟာ ေတာ္ဖလာထက္
ေစာေစာကုိ ဒုတိယလႈိင္းကုိ ၿဖဳိ ဖ်က္ရမယ္မွန္းသိေနလုိ ့ပါဘဲ။
အတည္ေလးနဲနဲေၿပာရရင္ ခုအတုိက္အခံေတြ အထူးသၿဖင့္
ပလက္ေဖါင္းရထားသူေတြနဲ ့ေတာ္လွန္ေရးကုိ အၿမင္သစ္နဲ ့ခ်ဥ္းကပ္
သူေတြႀကားက မေက်လည္မႈေတြ၊ သိန္းစိန္အစုိးရနဲ ့ေဒၚေအာင္ဆန္းစုႀကည္
အစုိးရရဲ႕ လူမသိသူမသိ ဒီပလုိေမစီေတြ၊ အတုိက္အခံ အုပ္စုမ်ားရဲ႕ ထင္ရာ
စုိင္း ႏိုင္ငံေရးေတြ အစ႐ွိသၿဖင့္ေသာ အရာရာအေႀကာင္းေႀကာင္းမ်ား
ဟာ ကမာၻႀကီးရဲ႕ အလုိလုိ ေၿပာင္းလဲတုိးတက္မႈၿဖစ္စဥ္ထဲမွာ ၿမန္မာၿပည္
ဟာလည္း မေ႐ွာင္သာေဘးတုိက္ အေနအထားနဲ ့လုိက္ပါေၿပာင္းလဲ
ေနရလုိ ့ဆုိတာပါဘဲ။ တတိယလႈိင္းရဲ ့ပုတ္ခတ္တဲ့ဒဏ္ကုိ ၿမန္မာၿပည္
လည္း အနည္းနဲ ့အမ်ားေတာ့လုိက္ပါခံစားေနရပါတယ္။
ၿမန္မာၿပည္ကမ်ဳိးဆက္သစ္ေတြဆာေလာင္ေနႀကတယ္။
ကမာၻႀကီးရဲ ့တုိးတက္မႈေနာက္မွာေအာက္တန္းေနာက္တန္းက်ၿပီး ၁၉၆၀
ခုႏွစ္ထုတ္ ပစၥည္းေတြကုိေတာင္ေကာင္းေကာင္းမသုံးတတ္တဲ ့
လူ ့ေအာက္တန္းစားေတြအၿဖစ္အသက္႐ွင္ေနရတာကုိ သူတုိ ့အ႐ွက္ရေန
ႀကတယ္။ (ႏုိင္ငံတစ္ခုရဲ ့ဖြံ ့ၿဖဳိးတုိးတက္မႈကုိ ကုလသမဂၢက ဒီဗလုိးမန္႕
ယီးယား ဆုိတာနဲ ့တုိင္းတယ္၊ဥပမာ ၿမန္မာဟာဒီဗလုိးမန္ ့ယီးယား
၁၉၆၅ မွ႐ွိတယ္ဆုိရင္ ကမာၻ ့စက္မႈဖြံ ့ၿဖဳိးၿပီးႏုိင္ငံေတြက ၁၉၆၅မွာ
ထုတ္လုပ္တဲ့ပစၥည္းေတြကုိသာ လူအမ်ားစုအေနနဲ႕ သုံးတတ္ေသး
တယ္လုိ ့အဓိပယ္ရတယ္။) သူတုိ ့ကုိ ဦးေဆာင္ရပ္တည္ေပးမယ့္သူ
တစ္ဦးတစ္ေယာက္ တစ္စုတစ္ဖြဲ႕ကုိ ေမွ်ာ္လင့္ရင္းမတရားတာ မႀကဳိက္
တာေတြကုိ ၿငင္းဆန္ပုိင္ခြင့္မ႐ွိလုိ ့သိမ္ငယ္ေနႀကတယ္။ သူတုိ ့သနား
ပါတယ္ဗ်ာ။

ကၽြန္ေတာ္စာမေရးခ်င္တဲ့အေႀကာင္းက အသက္ႀကီးေတာ့ အငုိသန္
လာတယ္ဗ်ာ။ အာႏုိးေၿပာသလုိပါဘဲ၊ ဒီ ၆ႏွစ္အတြင္းမွာကၽြန္ေတာ္
တခါမွမေပ်ာ္ခဲ့ရပါဘူး။
အုိေကပါ။
ဒီစာကုိ ကူးခ်တဲ့ရည္႐ြယ္ခ်က္ကုိေၿပာပါမယ္။
ေပၚလစီမသိရင္ ေမွာင္ထဲမွာေမာင္းတဲ ့ေရဒါမပါတဲ ့သေဘာၤလုိပါဘဲ။
ေပၚလစီမိတ္ကာဘဲ ေၿပာေၿပာ၊ ထရန္း႐ွိပ္ပါဘဲဆုိဆုိ ႏုိင္ငံေရး
စိတ္ဝင္စားသူေတြဟာ ကမာၻႀကီးရဲ ့အေရးႀကီးတဲ့အေၿပာင္းအလည္းေတြကုိ
ဖတ္မွတ္မိထားဘုိ ့ေတာ့လုိတယ္။
ငါသာအစုိးရဆုိ ဘယ္လုိလုပ္လုိက္မယ္ဆုိတာကုိ ကမာၻသမုိင္း
ၿမန္မာ့သမုိင္းက ထင္႐ွားတဲ ့အကုိးအကားေတြနဲ ့ခ်ိန္ထုိးစဥ္းစားၿပႏုိင္ဘုိ႕
လုိတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ ကာကြယ္ေရးနဲ ့ အင္အယ္ဒီ ေဘာကန္တဲ့
ပြဲက်ရင္ အားရပါးရသြားဆဲတာက ပုိ အာသာေၿပတယ္။
ဒီစာကုိ ကူးခ်တာ ကၽြန္ေတာ္နဲ ့အေတြးအၿမင္ တူတဲ့သူေတြအတြက္ပါ။
ဒါမ်ား ငါ ၅ တန္းကတည္းက ဖတ္ဘူးတယ္ ေတာ္ဖလာေလာက္မ်ား
ပ်င္းေတာင္ပ်င္းေသးတယ္ သမိန္ေပါသြတ္ေပါင္းခ်ဳပ္တုန္းက
ညလုံးေပါက္စာဖတ္အားေကာင္းတဲ့ငါ၊ဒါဖတ္မွဘာလုိ ့အိပ္ငုိက္လာပါလိမ့္၊
အစ႐ွိတဲ့ဥာဏ္ႀကီး႐ွင္မ်ားအတြက္မရည္႐ြယ္ပါဘူး။

နိဂုံးခ်ဳပ္ရရင္ ေနာ္ေဝးက လူေတြကုိ ေဂါက္မွာစုိး႐ွာတဲ့ ႀသစေတလ်က
သူပုန္ေလးရယ္၊ မတရားမႈေတြကုိ ေဒါသပြားရင္းၿပင္းၿပင္းထန္ထန္
ဆဲမိေလ့႐ွိတဲ ့ဂ်ပန္ေရာက္ အမတ္ကုိယ္စားလွယ္သူပုန္ႀကီးရယ္၊
လူေတြကုိ အင္တာနက္ေပၚ မတက္တက္ေအာင္ သရဲနဲ ့တစ္မ်ဳိး၊
ထင္ရာၿမင္ရာေတြနဲ ့တဖုံ ၿမဴဆြယ္ေလ့႐ွိတဲ့ ဒိန္းမတ္က သူပုန္ညီေလး
ရယ္၊ စကားလုံးႀကမ္းေပမယ့္ အေၿပာင္းအလည္းကုိ ေစတနာမွန္မွန္နဲ႕
လုိလားတဲ ့အေမရိကန္က သူပုန္အုိႀကီးတစ္ခ်ဳိ႕ရယ္၊ ဘာမွ အလုပ္
မၿဖစ္တဲ့အၿပင္ ဘာအုိင္ဒီယာအသစ္မွမရလုိ ့ မ်ဳိးဆက္ေဟာင္းႀကီး
ေတြကုိ ႀကီးေပါႀကာေႀကာင္ ႀကီးေတြလုိ ့ထင္စၿပဳေနတဲ ့ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ
က သူပုန္ မ်ဳိးဆက္သစ္ေလးေတြရယ္၊ သူတုိ ့ေတြေလာက္သာ
မ်က္စိ ခလုတ္တုိက္ခဲ့ရင္ၿဖင့္ အေဟာသုခံ၊ ေအာ အေရးအႀကီး
ဆုံးတစ္ခုေမ ့ေတာ့မလုိ ့ ေက်းဇူးစကား ဒီစာအုပ္ကုိ မရရေအာင္
ပုိ ့ေပးတဲ့ ၿပည္တြင္းက အန္တီႀကီးကုိ ေက်းဇူးပါ။ ထူးဆန္းတာက
အဲဒီအန္တီႀကီးက သိန္းစိန္ အစုိးရအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ဖက္တာ
တစ္ခုကုိ လုပ္ေပးေနတဲ ့ႏုိင္ငံေရးလုပ္ဘုိ ့လုံးဝစိတ္ကူးမရွိတဲ့
ၿပည္သူတစ္ေယာက္ၿဖစ္ေနတာဘဲ။

ကုိဂ်င္မီ ေခၚ ကုိေအာင္မ်ဳိး ေရ
ေခါင္းစည္းအစိမ္း ၂ ခုပါလုိ ့ စာ၂ပုဒ္ မွတ္ၿပီးခြဲထည့္လုိ ့ကေတာ့
ဒီမုိကေရစီရရင္ စာမူခ ၂ဆေပးရမယ္။
ေဒၚလာနဲ ့။

ေတာ္လွန္ေရးသစၥာၿဖင့္
ကုိမုိးႀကီး

စာတြင္ ညႊန္းထားသည့္ လင့္တစ္ခု ….