ညီလာခံတြင္ ပုဆိုးကၽြတ္က်သည့္ ဥကၠ႒ႀကီး

သမိုင္းထဲမွ ရယ္ရႊင္ဖြယ္ရာ အျဖစ္အပ်က္ကေလး တစ္ခုႏွင္႔အတူ
ေလ႔လာ မွတ္သားစရာ အခ်က္အလက္ေလးေတြ ပါေနမယ္လို႔
ယူဆမိလို႔ ကိုသန္း (ၾကည့္ျမင္တိုင္) ၏ ႏိုင္ငံေရး အေတြ႕အၾကံဳမ်ား
စာအုပ္ပါ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လထုတ္ ခ်င္းတြင္းမဂၢဇင္း၌ ေဖာ္ျပခဲ့
သည့္ ေဆာင္းပါးအား ျပန္လည္ကူးယူ မွ်ေဝေပးလိုက္ပါတယ္ …

ညီလာခံတြင္ ပုဆိုးကၽြတ္က်သည့္ ဥကၠ႒ႀကီး

-ကိုသန္း (ၾကည့္ျမင္တိုင္)

ခုႏွစ္ကို ေျပာရလွ်င္ေတာ႔ ၁၉၃၆-၃၇ ခုႏွစ္ ျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။ ၁၉၃၆ ခုႏွစ္၊
ဒုတိယ တကၠသိုလ္ သပိတ္ႀကီး အၿပီး ျဖစ္သည္ကိုေတာ႔ တိတိက်က်
မွတ္မိပါသည္။ ကိုးကား မွီျငမ္းျပဳစရာ စာအုပ္စာတမ္းလည္း စံုစံုလင္လင္
မရွိ။ လက္ဝယ္ရွိသည့္ ဦးဘခိုင္ (ေဖဘီယန္) ၏ ျမန္မာျပည္ ႏိုင္ငံေရး
ရာဇဝင္စာအုပ္ထဲမွာ ေက်ာင္းသား ညီလာခံမ်ားအေၾကာင္း အနည္းအက်ဥ္း
ပါရွိေသာ္လည္း ေန႔ရက္ တိတိက်က် မပါရွိပါ။

ထိုညီလာခံကို မီလိုက္သည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားလည္း မရွိသေလာက္ ရွားေနပါၿပီ။
သို႔ျဖစ္ရပ္က ထူးထူးဆန္းဆန္း ျဖစ္၍ ယေန႔တိုင္ အမွတ္ထင္ထင္ ရွိေနဆဲ
ပါ။ ညီလာခံက ဗမာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသား သမဂၢမ်ား အသင္းခ်ဳပ္
ဒုတိယ အႀကိမ္ေျမာက္ ညီလာခံ။ ညီလာခံ က်င္းပေနသည့္ ေနရာက
မႏၲေလးး အမ်ိဳးသား အထက္တန္းေက်ာင္း။ စကားေျပာရင္း ပုဆိုး ကၽြတ္က်
သူကေတာ႔ အျခားလူမဟုတ္ ဥကၠ႒ ကိုေအာင္ဆန္း။

ေက်ာင္းသား ညီလာခံအေၾကာင္း ေရးလွ်င္ ျမန္မာ ေက်ာင္းသားလူငယ္
သမိုင္းေၾကာင္းကုိ အနည္းငယ္ တုိ႕ထိဖို႔ လိုပါလိမ္႔မည္။

လူငယ္ အေၾကာင္းကို စေရးလွ်င္ Y.M.B.A. (Young Men Buddhist
Association) ဗုဒၶဘာသာ ကလ်ာဏ ယုဝအသင္းက စရမည္။ ယင္း
မတိုင္မီ ျမင္းျခံ ကလ်ာဏ မိတၱအသင္း၊ မႏၲေလး ဗုဒၶဘာသာ သာသန
ႏုဂၢဟ အသင္း၊ ပုသိမ္ အာေသာက အသင္းတို႔မွ ဝိုင္အမ္ဘီေအ
ျဖစ္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ ဘာသာေရးႏွင္႔ လူမႈေရးကို ေရွ႕တန္းထုတ္
ဖြဲ႕စည္းခဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္။ ေနာက္မွ ႏိုင္ငံေရး အသြင္သို႔ ကူးေျပာင္း
ေရာက္ရွိလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

၁၉၀၆ ခုႏွစ္ က်ေတာ႔မွ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင္႔ ဝိုင္အမ္ဘီေအ
မ်ား ဖြဲ႕စည္း ျဖစ္ေပၚလာသည္။ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ ပညာႏွင့္
လူမႈေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားျဖင္႔ စတင္ လႈပ္ရွားခဲ႔ၾကရာမွ တျဖည္းျဖည္း
အုပ္စိုးသူ ဆန္႔က်င္ေရး၊ လူထု လႈပ္ရွားမႈ သေဘာကို ေဆာင္လာသည္။
အဂၤလိပ္ ဆန္႔က်င္ေရးကို ဘုရားပုထိုး ေစတီ ေက်ာင္းကန္ တန္ေဆာင္း
မ်ားတြင္ ဖိနပ္စီးသည့္ အဂၤလိပ္တို႔ကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ရာမွ စတင္
သည္။ ၁၉၂၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ပထမ တကၠသိုလ္ သပိတ္ေမွာက္သည္။
ထို႔ေနာက္ တျဖည္းျဖည္း ႏိုင္ငံေရး အသြင္ေဆာင္ၿပီး ဝိုင္အမ္ဘီေအမွ
GCBA – General Council of Burmese Associations ျမန္မာ အသင္း
ခ်ဳပ္ႀကီး၊ ဂ်ီစီဘီေအ ဝံသာႏု လႈပ္ရွားမႈႀကီး ျဖစ္လာေတာ႔သည္။ ယင္းမွ
တဖန္ တို႔ဗမာ အစည္းအရံုး၊ ေနာက္ေတာ့
AFPFL – Antifascist People’s Freedom League ဖက္ဆစ္ ဆန္႔က်င္ေရး
ျပည္သူ႕ လြတ္လပ္ေရး အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ဖဆပလ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္) ျဖစ္လာသည္။

လူငယ္ ေက်ာင္းသား အဖြဲ႕အစည္း သီးသီးသန္႔သန္႔ကိုေတာ႔ ၁၉၃၀ ျပည့္
ႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလတြင္ စတင္ ဖြဲ႕စည္းသည္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္
ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင္႔ ၿမိဳ႕မေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းဆရာမ်ားက ဦးေဆာင္၍
ေရႊတိဂံုေစတီ အလယ္ပစၥယံတြင္ ၿမိဳ႕လံုးကၽြတ္ လူငယ္ ေက်ာင္းသား
အစည္းအေဝႀကီး ေခၚယူက်င္းပသည္။ ယင္းအစည္းအေဝးက အဂၤလိပ္
စီးကရက္ႏွင္႔ အထည္အလိပ္မ်ား မသံုးစြဲေရး။ ျပည္လံုးကၽြတ္ လႈပ္ရွားမႈႀကီး
ကို ေဖာ္ထုတ္သည့္ အဂၤလိပ္ ပစၥည္းမ်ားအစား ျမန္မာ ေဆးလိပ္၊ ျမန္မာ
အထည္အလိပ္မ်ား သံုးစြဲ ဝတ္ဆင္ေရးကို လံႈ႕ေဆာ္သည္။ ယင္းအစည္း
အေဝးကပင္ လူငယ္မ်ား အစည္းအရံုးကို ဖြဲ႕စည္း ထူေထာင္ လိုက္ၾက
သည္။ ယင္းအစည္းအရံုး၏ ဥကၠ႒မွာ သခင္ေလးေမာင္ ျဖစ္သည္။
သခင္ ေလးေမာင္သည္ တို႔ဗမာ အစည္းအရံုး၏ ဒုတိယ ဥကၠ႒လည္း
ျဖစ္သည္။ ဥကၠ႒ကေတာ႔ သခင္ သိန္းေမာင္။ မီးဒုတ္ သခင္ သိန္းေမာင္။



၁၉၃၆-၃၇ ခုႏွစ္၊ ဒုတိယ တကၠသိုလ္သပိတ္ ၿပီးဆံုးသြားၿပီးေနာက္
တကၠသိုလ္ သမဂၢက ဦးစီးၿပီး ဗကသ ေခၚ ဗမာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ
ေက်ာင္းသားသမဂၢ အသင္းခ်ဳပ္ကို ဖြဲ႕စည္းသည္။ တကၠသိုလ္၊
အဂၤလိပ္ ျမန္မာ ႏွစ္ဘာသာသင္ ေက်ာင္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊
ျမန္မာစာ သက္သက္သင္သည့္ ေက်ာင္းမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊
ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ ေက်ာင္းသား
ထု တစ္ေထာင္ေက်ာ္ တက္ေရာက္သည္။ ဂ်ဴဗလီေဟာ အစည္းအေဝး
ႀကီးက ဖြဲ႕စည္းခဲ႔ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဗကသ၏ ပထမဆံုး ဥကၠ႒မွာ အမ္ေအ
ရာရွစ္ ျဖစ္သည္။ က်န္အမႈေဆာင္မ်ားကို မမွတ္မိေတာ႔။ ေနာက္တႏွစ္
မႏၲေလးၿမိဳ႕ အမ်ိဳးသားေက်ာင္းတြင္ က်င္းပသည့္ ဒုတိယအႀကိမ္ ဗကသ
ညီလာခံတြင္ ဥကၠ႒ ျဖစ္လာသူကေတာ့ ကိုေအာင္ဆန္း။

ဗမာႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ ပထမဆံုး ေက်ာင္းသား သမဂၢ ၁၉၃၆-၃၇ ခုႏွစ္၊
တကသ အမႈေဆာင္ အဖြဲ႕။ ဥကၠ႒ အမ္ေအ ရာရွစ္ (အလယ္ေခါင္တြင္
ေဒါင္းတံဆိပ္ပါ တကသ ခံုရွည္ေပၚတြင္ ထိုင္ေနသူ)၊ ပထမဆံုး အတြင္း
ေရးမႈး သခင္ ေအာင္ဆန္း (ဝဲမွ တတိယေျမာက္ တိုက္ပံု အနက္ႏွင္႔)။

ထိုညီလာခံသို႔ ဂ်ဝါဟာလာေနရူးႏွင္႔ သမီး အင္ဒီရာဂႏၵီ တို႔ကိုလည္း
ဖိတ္ၾကားသည္။ ထိုစဥ္က အင္ဒီရာဂႏၵီတို႔ သားအဖ ရန္ကုန္သို႔ ေရာက္
ေနၾကသည္။ သခင္ ေလးေမာင္၊ သခင္ ေအာင္ဆန္း၊ သခင္ သန္းထြန္း၊
သခင္ တင္ေမာင္တို႔ အိႏၵိယသို႔ ေရာက္ခဲ႔ၾကသည္။ ေနရူးတို႔ သားအဖကို
သူတို႔က ဖိတ္ၾကားသည္ ထင္သည္။ အင္ဒီရာဂႏၵီသည္ ဧည့္သည္ေတာ္
အျဖစ္ ဗကသ ညီလာခံ တက္ေရာက္စဥ္က ငယ္ရြယ္လွေသးၿပီး ႏုပ်ိဳလွ
သည္။ အသား ဝင္းေနၿပီး ရုပ္ရည္ကလည္း ေခ်ာေမာသည္။ ကုလားလို
ေခ်ာသည္ဟု ေျပာရမည္ ထင္သည္။

ညီလာခံတြင္ ဥကၠ႒ ျဖစ္လာသည့္ ကိုေအာင္ဆန္း မိန္႔ခြန္းေျပာသည္။
မိန္႔ခြန္းေျပာလို႔ သိပ္မၾကာခင္ အတြင္းမွာပင္ ညီလာခံ တခုလံုး
ေရွ႕ေမွာက္၌ ပုဆိုး ကၽြတ္က်ပါေတာ႔သည္။ တစိတ္တပိုင္း ကၽြတ္ျခင္း
မဟုတ္၊ ကြင္းလံုးကၽြတ္ ကၽြတ္က်သြားသည္။ သို႔ေသာ္ လက္ႏွစ္ဖက္ႏွင့္
အဖမ္းျမန္သျဖင္႔ ေပါင္လယ္ေလာက္တြင္ ပုဆိုးကို ျပန္ဖမ္းမိသြားသည္။
သူ႕အျဖစ္ကို ညီလာခံ တခုလံုးက “ဝါးကနဲ” ဝိုင္းရယ္ၾကသည္။
ကိုေအာင္ဆန္းကေတာ့ ရွက္ကိုးရွက္ကန္းပင္ မျဖစ္ဘဲ ပုဆိုး
ျပန္ဝတ္ၿပီး ဘာမွ မျဖစ္သလို ခပ္တည္တည္ျဖင္႔ စကား ဆက္ေျပာ
သည္။ ပရိသတ္ကေတာ႔ ပုဆိုးကၽြတ္သည္ကို တီးတိုးေျပာကာ ျပံဳးစစ
လုပ္ေနၾကသည္။ ကိုေအာင္ဆန္းက ပုဆိုးကို သပ္သပ္ရပ္ရပ္ မဝတ္ဘဲ
ဘိုသီဘတ္သီ လံုးေထြးဝတ္သျဖင္႔ ကၽြတ္က်ျခင္း ျဖစ္သည္။

၁၉၃၇-ခုႏွစ္ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔ ေနရူး ႏွင္႔ အင္ဒီရာဂႏၵီ တို႔ သားအဖ
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္ရွိစဥ္။


၁၉၃၆-၃၇ ခုႏွစ္၊ ေက်ာင္းသား ညီလာခံတြင္ ကိုေအာင္ဆန္း
အင္ဒီရာဂႏၵီတို႔ သားအဖေရွ႕တြင္ ပုဆိုးကၽြတ္က်သည့္ အေၾကာင္းကို
ကၽြန္ေတာ္ တဆင္႔စကား ၾကားသိ ခဲ႔ရေသာ္လည္း ပုဆိုးကၽြတ္သည္ကို
မည္သူႏွင္႔မွ် စကားစပ္ၿပီး မေျပာျဖစ္ခဲ႔။ သည္အေၾကာင္းကို ႏွစ္ေပါင္း
ေလးဆယ္ေက်ာ္မွ ေျပာျဖစ္သည္။ ေျပာျဖစ္ခဲ႔သူက တျခားမဟုတ္။
ကၽြန္ေတာ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ေနသည့္ လမ္းစဥ္ပါတီ ဌာနခ်ဳပ္
သုေတသန ဌာနႀကီးမႈး ဗဟို ေကာ္မတီဝင္ ဦးသိန္းတန္ (တပ္နီ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ဗိုလ္သိန္းတန္) ကၽြန္ေတာ္က သူ႕လက္ေအာက္မွ
ဌာနခြဲမႈး (အထက္တန္း သုေတသန အရာရွိ) ျဖစ္သည္။ တဦးႏွင္႔
တဦး နာမည္ကို သိၿပီး ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ခဲ႔ၾကသည္တို႔ကို
သိေနၾကေသာ္လည္း လူခ်င္း မေတြ႕ဖူးၾက၊ လမ္းစဥ္ပါတီ ဌာနခ်ဳပ္
ေရာက္မွ ေတြ႕ဖူး ျမင္ဖူးျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဌာနႀကီးတြင္ ႏိုင္ငံေရး အေတြ႕အၾကံဳ ရွိခဲ႔သူမ်ားမွာ
ဦးသိန္းတန္၊ ဦးလွေသာင္း (ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၏ ညီအရင္း) ႏွင္႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔
သာ ျဖစ္သည္။ အစည္းအေဝးမ်ားမွာသာ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေတြ႕ဆံု ေျပာၾက
ဆိုၾကေလ့ ရွိသည္။ တဦးခ်င္း အေတြ႕ အလြန္နည္းၾကသည္။ အခ်င္းခ်င္း
ကပ္ေနၿပီး ေျခလွမ္း ဆယ္လွမ္းခန္႔ လွမ္းလွ်င္ ေရာက္ႏိုင္ေသာ္လည္း
မေတြ႕ျဖစ္ၾက။ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ခန္႔ အတူ လုပ္ကိုင္ခဲ႔ၾကေသာ္လည္း
လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရွးေဟာင္း ေႏွာင္းျဖစ္မ်ားကို တႀကိမ္ ႏွစ္ႀကိမ္သာ
ေျပာခဲ႔ၾကဖူးသည္။

တေန႔ ႏွစ္ေယာက္သား ေတြ႕ဆံုခိုက္ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္း ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္
မ်ား ေျပာၾကရင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အေၾကာင္း ေရာက္သြားသည္။

“ႏိုင္ငံေရးမွာေတာ႔ သူ႕ရဲ႕ creative ျဖစ္မႈကို ကၽြန္ေတာ္ အႀကိဳက္ဆံုးပဲ။
၁၉၃၉ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လတြင္ ဗမာျပည္၏ ပထမဆံုးေသာ ကြန္ျမဴနစ္
ကလပ္စည္းရဲ႕ အတြင္းေရးမႈး တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ ခဲ႔ဖူးတယ္။
ကလပ္စည္းတြင္ သခင္စိုး၊ သခင္ ဘတင္ (ေခၚ) ဂိုရွယ္၊ သခင္လွေဖ
(ေနာက္ဗိုလ္လက္်ာ)၊ သခင္ ဗဟိန္းႏွင္႔ ေဒါက္တာနတ္သ္ တို႔လည္း
ပါခဲ႔တယ္။ ဒါေပမဲ႔လို႔သူက Dogmatic ေလွနံဓားထစ္ တရားေသ
ဝါဒသမား မဟုတ္ဘူး သခင္စိုးက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထက္ မာ႔စ္ဝါဒ စာစဥ္ေတြ
Marxist series ကို ပိုမ်ားမ်ား ဖတ္ခ်င္ ဖတ္ဖူးပါလိမ္႔မည္။ ဒါေပမဲ့
သခင္စိုးက Adaptation လိုက္ေလ်ာညီေထြ က်င္႔သံုးေရးကို အားသန္သူ
မဟုတ္ဘူး။ သူက Direct copying သမား၊ အေျခအေနကို မၾကည့္ဘဲ
တိုက္ရိုက္ ပံုတူ ကူးခ်တတ္တယ္။

ႏိုင္ငံေရးမွာ ဟိုမွာ ဒီလိုျဖစ္လို႔ ဒီမွာလည္း ဒီလိုျဖစ္ရမယ္လို႔ လုပ္လို႔ မရ
ဘူး။ ေရာက္ရွိေနတဲ႔ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျဖစ္ေပၚမႈ Development
အဆင္႔ေတြက မတူၾကဘူး။ ေနာက္ၿပီး သမိုင္းေနာက္ခံ၊ ယဥ္ေက်းမႈ
ေနာက္ခံေတြကိုလည္း ၾကည့္ရေသးတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္
သခင္စိုး ကြာတာပဲ” ဟု ကၽြန္ေတာ္က ေျပာသည္။ ဦးသိန္းတန္က
“ဟုတ္တယ္၊ ကၽြန္ေတာ္လည္း ခင္ဗ်ား ေျပာသလိုပဲ ယူဆတယ္” ဟု
ေျပာပါသည္။ သူက “မႏၲေလး အမ်ိဳးသားေက်ာင္းမွာ ျပဳလုပ္တဲ့
ေက်ာင္းသား ညီလာခံ ေနရူးနဲ႔ အင္ဒီရာဂႏၵီေရွ႕မွာ ပုဆိုးကၽြတ္က်တာ
ဦးသန္း ၾကားမိေသးလား” ဟု ေမးသည္။

“ရယ္စရာအျဖစ္ ေျပာၾကတာကို ကိုညီေလး ျပန္ေျပာလို႔ ၾကားမိတယ္။
ကၽြန္ေတာ္က အဲဒီအခ်ိန္က ၁၁ ႏွစ္သား ငါးတန္း ေျခာက္တန္းပဲ ရွိေသး
တယ္။ ဒုတိယ တကၠသိုလ္ သပိတ္တုန္းက မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ ရွိေနေပမဲ့
ဘာမွန္း ညာမွန္း သိပ္မသိေသးဘူး။ သပိတ္ စေမွာက္တဲ႔ ေန႔မွာ စိန္ဂၽြန္း
က အထက္တန္း ေက်ာင္းသားႀကီးေတြက ‘ေက်ာင္းပိတ္ၿပီ၊ မင္းတို႔
အိမ္ျပန္ၾက’ လို႔ ေျပာလို႔ ျမဴးတူးၿပီး အိမ္ျပန္ ခဲ႔ၾကတာကိုပဲ မွတ္မိတယ္။
အဲဒီတုန္းက ဆရာ မင္းသုဝဏ္ ေက်ာင္းမွာ ရွိေသးသလား၊ တကၠသိုလ္
ေရာက္သြားၿပီလား ေကာင္းေကာင္း မမွတ္မိေတာ႔ဘူး။ သူ ပညာေတာ္သင္
အေရြးခံရေတာ႔ ေက်ာင္းပိတ္တာကို ေကာင္းေကာင္း မွတ္မိတယ္” ဟု
ကၽြန္ေတာ္က ေျပာသည္။ ေနာက္ဆက္၍ “ကၽြန္ေတာ္တို႔က ၁၃၀၀ ျပည့္
သပိတ္က်ေတာ႔မွ Fire Brand လံႈ႕ေဆာ္ေရးသမား အမာခံေတြ ျဖစ္လာ
တာ။ ဌာနမႈးကေတာ႔ မႏၲေလး ညီလာခံတုန္းက အထက္တန္း ေက်ာင္းသား
ျဖစ္ေနၿပီး မႏၲေလးသား ဆိုေတာ့ အမ်ိဳးသားေက်ာင္းမွာ လုပ္တဲ႔ ညီလာခံ
ကို ေရာက္မွာေပါ့ ေျပာျပပါဦး” ဟု ကၽြန္ေတာ္က ေျပာသည္။

“ဒီလိုဗ်ာ ခင္ဗ်ား လူက ပုဆိုးကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ဆြဲဝတ္တာ
မဟုတ္ဘဲ ကျပာကယာ လံုးေထြး ဆြဲဝတ္တာနဲ႔ တူတယ္၊ သူ စကား
ေျပာၿပီး ငါးမိနစ္၊ ဆယ္မိနစ္ေလာက္ ၾကာေတာ႔ ကၽြတ္က်တာပဲ”

“ကၽြန္ေတာ္က သူပုဆိုး ကၽြတ္က်တာပဲ သိတယ္။ ဘယ္လို
ကၽြတ္က်တာလဲ၊ ကြင္းလံုးလား၊ ဘယ္အထိ ကၽြတ္က်သြား
တာလဲ။ ဒူးေအာက္အထိ က်သြားတာလား”

“ေပါင္လယ္ေလာက္မွာ ပုဆိုးကြင္းကို ျပန္ဖမ္းမိသြားလို႔ ေတာ္ေသး
တာေပါ႔” ေျပာရင္း တဟားဟား ရယ္သည္။

“သူကေတာ႔ ဘာမွ မျဖစ္သလိုပဲ ခပ္တည္တည္ စကား ဆက္ေျပာ
သြားတာပဲ”

“အတြင္းခံ ေဘာင္းဘီေကာ ပါရဲ႕လား။ ပါမယ္႔ပံု မေပၚပါဘူး”

“ပါ မပါ သိပ္မေသခ်ာဘူး။ ေသခ်ာတာကေတာ႔ ရွပ္အကႌ်က
ေပါင္လယ္ေလာက္ အထိ ရွည္တယ္”

“အင္ဒီရာဂႏၵီတို႔ သားအဖေရွ႕မွာ မဟုတ္လား”

“ဟုတ္တယ္ဗ်။ အဲဒီတုန္းက အင္ဒီရာကလည္း ငယ္ငယ္ဆိုေတာ့
အသားကဝင္းၿပီး မ်က္ဝန္းနဲ႔ ႏွာေခါင္းကလည္း ေကာင္းေတာ့
ေတာ္ေတာ္ေခ်ာတယ္။ ကုလားေခ်ာ ေခ်ာတယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲ”

“ဒီလိုဆို ကိုေအာင္ဆန္း အိႏၵိယမွာပါ နာမည္ ႀကီးသြားမွာေပါ႔”

ဦးသိန္းတန္က အားပါးတရ ရယ္သည္။ ကိုေအာင္ဆန္း ျဖစ္ပံု
ကေတာ႔ ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းမွာ ေျပာစမွတ္ ျပဳစရာ ျဖစ္ခဲ႔ပါသည္။

ကၽြန္ေတာ္က “ဌာနမႈး သိမယ္ မထင္ဘူး။ ျပည္သူ႕ ရဲေဘာ္တပ္ဖြဲ႕
ဖြဲ႕စည္းကာစတုန္းက ျဖစ္ရပ္တခု အေၾကာင္း ေျပာျပရဦးမယ္။
ဦးသိန္းတန္က ဘီဒီေအမွာ ရဲေဘာ္ သံုးက်ိပ္ေတြေတာင္ မရတဲ့
ဗိုလ္မႈး အဆင္႔ ရခဲ႔တဲ႔လူဆိုေတာ့ သိမွာပါဘဲ။ ေနာက္ၿပီး ဖက္ဆစ္
ေတာ္လွန္ေရး စည္းရံုးမႈကို တပ္ထဲမွာ အေတာ္ ေစာေစာထဲက
စလုပ္ၾကတဲ့ အထဲမွာလည္း ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက ပါခဲ႔တာပဲ။ ျပည္သူ႕
ရဲေဘာ္ တပ္ဖြဲ႕ စဖြဲ႕ေတာ႔ ပါခဲ႔မွာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ အသက္က ၁၉
ႏွစ္ခန္႔ပဲ ရွိေသးတယ္။ ခရိုင္ ပါတီ အဆင္႔မွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ျပည္သူ႕
ရဲေဘာ္ဖြဲ႕တာ အဂၤလိပ္ကို လူထုနည္းနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ လြတ္လပ္ေရး
အရယူဖို႔၊ မရရင္ လက္နက္ျပန္ကိုင္ဖို႔ လိုခ်င္ လိုအပ္လာမွာမို႔
ဘီအိုင္ေအ၊ ဘီဒီေအနဲ႔ ပီဘီအက္ဖ္က ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြကို ထိန္းသိမ္း
ထားဖို႔ ဖြဲ႕တာပဲ။ လူထု အဖြဲ႕အစည္း သေဘာေပါ႔။ ေနာက္ေတာ့
ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီႏွင္႔ ဆိုရွယ္လစ္ ပါတီတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး တြင္က်ယ္မႈကို
အားက်ၿပီး တခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းသေဘာကို ေျပာင္းခ်င္ၾက
တယ္။ ဒါေၾကာင္႔ပဲ ထင္တယ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆိုရွယ္လစ္ ပါတီထဲ
က တပ္ထဲ ျပန္မဝင္ရေသးတဲ႔ ရဲမက္ေဟာင္းေတြက စင္ၿပိဳင္
ရဲေဘာ္ေဟာင္းဖြဲ႕ဖို႔ ေျပာလာၾကတယ္။ ဦးဗေဆြတို႔၊ ဦးလွေမာင္တို႔က
ရွင္းလင္း ေဖ်ာင္းဖ်ၾကေပမယ္႔ သိပ္နားမဝင္ၾကဘူး။ ေျပာမရလည္း
မင္းတို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း သြားေျပာၾကလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။
ဒီကိစၥ ဗိုလ္ေအာင္ႀကီးက ပိုသိမယ္ ထင္တယ္။ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔
မလုပ္ႏိုင္ၾကပါဘူး။ အနီးအနားရွိ ဗိုလ္ေမာင္ေမာင္ (ေက်ာက္ဆည္)၊
ဗိုလ္တင္ေအး၊ ဗိုလ္ေမာင္ေမာင္ (ကုလား) နဲ႔ ပဥၥမပတ္ ဗိုလ္သင္တန္း
မဆင္းလိုက္ရတဲ႔ ေညာင္ဦးက ဟာမစ္ (ေခၚ) သြားေခါ သိန္းေမာင္တို႔
တာဝါလိန္း သြားၾကတယ္။ တာဝါလိန္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေနအိမ္ေရာက္ေတာ့
ဘာကိစၥလဲလို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ေမးတယ္။ ျပည္သူ႕ ရဲေဘာ္ တပ္ဖြဲ႕ထဲ
မပါေသးတဲ႔ ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြကို ‘ရဲေဘာ္ေဟာင္း အစည္းအရံုး’ ဖြဲ႕
ခြင္႔ေပးဖို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို လာေရာက္ တင္ျပတာပါလို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့
ဗိုလ္ခ်ဳပ္က ‘မင္းတို႔က ဘာေကာင္ေတြလဲ၊ အလုပ္ပိုေတြ လာလုပ္ မေန
နဲ႔၊ ခုခ်က္ခ်င္း ထြက္သြားၾက’ လို႔ ႏွင္ထုတ္တယ္၊ မေဆြးေႏြးလိုက္ရဘူး”
လို႔ ကၽြန္ေတာ္က ဦးသိန္းတန္ကို ေျပာသည္။ ကၽြန္ေတာ္႔ကို ျပန္ေျပာ
သည့္ ဗိုလ္သိန္းေမာင္က သူတို႔ကို ႏွင္ထုတ္၍ မေက်နပ္သံျဖင္
ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။

“ကိုသိန္းေမာင္ ခင္ဗ်ားတို႔က ေတာ္ေတာ္ဟုတ္တဲ႔ လူေတြပဲ။ ျပည္သူ႕
ရဲေဘာ္ တပ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ေသနာပတိကို ျပည္သူ႕ ရဲေဘာ္ တပ္ဖြဲ႕နဲ႔ စင္ၿပိဳင္
ျဖစ္မယ္႔ ‘ရဲေဘာ္ေဟာင္း အစည္းအရံုး’ ေထာင္ဖို႔ သြားေဆြးေႏြးတာ
ကိုး၊ ေမာင္ရင္တို႔ ႏွင္ထုတ္ခံရတာ နည္းေသးတယ္” လို႔ ကၽြန္ေတာ္က
ရယ္ေမာရင္း ေျပာလိုက္ေၾကာင္း ဦးသိန္းတန္ကို ေျပာျပေတာ့ သူက
“ကိုယ္႔လူတို႔က ငမိုးကိုမွ သြားစမ္းတာကိုး” ဟု ေျပာပါသည္။ ေနာက္ေတာ့
ေခါင္းကို ရမ္းရင္း ရယ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကို ရင္းႏွီးသူမ်ားက “ငမိုး” ဟုလည္း
ေခၚၾကသည္။ ငမိုးသည္ ဗိုလ္တေထာင္မွ လူမိုက္ထိပ္သီး “ငမိုး” ျဖစ္ပါသည္။

“ဌာနမႈးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တပ္က ရဲေဘာ္ေတြ ကၽြန္ေတာ္႔ကို ေနာက္တာ
ကို ေျပာျပရဦးမယ္။ ဦးသန္းတို႔ ဌာနမႈးက ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီမွာ
ႏွယ္ႏွယ္ရရ ပုဂၢိဳလ္ မဟုတ္ဘူး။ ရမည္းသင္းလား၊ ေတာင္ငူဘက္ကလား
မသိဘူး၊ လႊတ္ေတာ္ အမတ္တဲ႔။ ေနာက္ၿပီး တပ္နီရဲ႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္။ ဒါေပမဲ့
၁၉၄၈ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ လက္နက္ကိုင္ တိုက္ပြဲဆင္ဖို႔ ေတာခို
သြားၾကေတာ႔ တပ္နီေတြ အားလံုး ပါသြားတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္က က်န္ရစ္ခဲ့
တယ္တဲ႔။ သိကၡာခ်တာ မဟုတ္ဘူး။ သက္သက္ ရယ္စရာ ေျပာတာပါ”
လို႔ ကၽြန္ေတာ္က ေျပာျပသည္။

“ကၽြန္ေတာ္က လက္နက္ကိုင္ လမ္းစဥ္ကို မယံုဘူး။ ဒါေပမဲ႔ ပါတီက
Armed struggle သြားဖို႔ ဆံုးျဖတ္ရင္ ကိုယ္ယံုယံု မယံုယံု လိုက္နာ
ရမွာေပါ႔။ အဲဒီတုန္းက ကၽြန္ေတာ္႔ကို ႏွလံုးေရာဂါ ႏိုပ္စက္လို႔ လႈပ္ကို
မလႈပ္ႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင္႔ ပါမသြားဘဲ က်န္ရစ္ခဲ႔တာ။ ေတာခိုတုန္း
က ပါမသြားေပမယ္႔ ေထာင္ထဲ ေရာက္သြားတာပါ။ ေထာင္ထဲမွာလည္း
သိပ္မသက္သာပါဘူး။ ေထာင္ဗ်ဴရိုကရက္ေတြက ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီဝင္
ေတြကို တအား ႏိုပ္စက္တာ။ နာမည္ေခၚရင္ ‘ရွင္’ လို႔ ထူးရတယ္။
မစင္နဲ႔ က်င္ငယ္ေရကို ေရာၿပီး ေသာက္ခိုင္းတယ္။ မေသာက္ေတာ့
ရာဇဝတ္သား အက်ဥ္းသား လူဆိုး လူမိုက္ေတြနဲ႔ ဝါဒါ ေထာင္ၾကပ္ေတြက
လိွမ့္ရိုက္ၿပီး ရက္အေတာ္ၾကာၾကာ ထမင္းမေကၽြးဘဲ တိုက္ပိတ္ ထား
ၾကတယ္” ဟု ဦးသိန္းတန္က ေျပာသည္။ “ကၽြန္ေတာ္ကလည္း အဲဒီတုန္း
က အာဏာရ ပါတီက ဆိုေပမယ္႔ ဒီလိုလုပ္တာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မႀကိဳက္ဘူး။
ျပည္ထဲေရးနဲ႔ တရားေရးဌာန ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းတို႔လည္း မႀကိဳက္ၾက
ပါဘူး။ ခိုင္းလည္း မခိုင္းခဲ႔ၾကပါဘူး။ လွ်ိဳ႕ဝွက္ ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္း
ကို ေျပာေတာ႔ ႏွိပ္စက္ ညွင္းပမ္းတာေတြ မလုပ္ဖို႔ အမိန္႔ထုတ္တယ္လို႔
ကၽြန္ေတာ္ သိရတယ္” လို႔ ကၽြန္ေတာ္က ျပန္ေျပာျပပါသည္။ ညွင္းပမ္း
ႏွိပ္စက္တဲ႔ အက်ဥ္းေထာင္ တာဝန္ရွိ ပုဂၢိဳလ္ေတြ သူတို႔စာရင္း သူတို႔
ရွင္းသြား ၾကရပါသည္။

-ကုိသန္း(ၾကည့္ျမင္တုိင္)


(ကုိသန္႕ကုိကုိေမာင္၏ facebook မွ ထပ္ဆင့္ကူးယူ ေဖာ္ျပပါသည္။)